Indywidualne gospodarstwo rolne jest specyficznym miejscem pracy, w wielu aspektach odmiennym od pracy w innych sektorach gospodarki.
1. W indywidualnych gospodarstwach rolnych w Polsce dominuje produkcja wielotowarowa,
co wymaga wykonywania wielu różnorodnych prac przy użyciu różnych maszyn i narzędzi.
Różnorodność wykonywanych prac wymaga, aby rolnik był specjalistą w wielu dziedzinach,
znał i stosował zasady bezpiecznej pracy przy wykonywaniu różnych czynności w swoim
gospodarstwie.
2. Miejsce pracy rolnika jest ściśle związane z jego miejscem bytowania, co oznacza, że narażenie
zdrowia związane z funkcjonowaniem gospodarstwa jest długotrwałe i obejmuje wszystkie osoby
pracujące i mieszkające w gospodarstwie.
3. W rolnictwie występuje sezonowe nasilenie prac, z czym wiąże się okresowe zwiększenie
zagrożeń wypadkowych. Charakterystyczna jest również zależność zagrożeń wypadkowych
od warunków atmosferycznych.
4. Rolnik często nie posiada odpowiednich kwalifikacji do bezpiecznej obsługi maszyn. Nabywając
maszynę, której nigdy nie obsługiwał, często nie ma możliwości, by przeszkolić się w zakresie
bezpiecznej jej obsługi.
5. Nie ma aktualnie przepisów prawnych, które nakładałyby na rolnika obowiązek zapewnienia
w gospodarstwie elementarnych warunków bezpiecznej pracy. Właściciela indywidualnego
gospodarstwa rolnego nie obowiązują przepisy kodeksu pracy dotyczące bhp.
Promocja bezpiecznej pracy w gospodarstwach, powinna być ukierunkowana odpowiednio
do specyfiki warunków pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym.
Pracownicy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego realizują promocję bezpiecznej
pracy w gospodarstwach indywidualnych poprzez:
a) promowanie bezpiecznej pracy wśród rolników i członków ich rodzin,
b) prowadzenie szkoleń połączonych z pokazami, podczas których rolnicy mogą się zapoznać
z zasadami działania i prawidłowej eksploatacji maszyn oraz ich praktyczną obsługą,
c) oddziaływanie na rzecz właściwej produkcji i dystrybucji środków stosowanych
w rolnictwie oraz sprzętu i odzieży ochronnej poprzez:
· informowanie rolników o wyrobach oznaczonych Znakiem Bezpieczeństwa KRUS oraz
posiadających wyróżnienia Prezesa KRUS np. wyrób zwiększający bezpieczeństwo pracy
w gospodarstwach rolnych i zachęcanie do ich nabywania i stosowania
· prowadzenie postępowań prewencyjnych i regresowych w celu eliminowania z rynku
wyrobów, których wady konstrukcyjne, wykonanie lub błędne informacje w instrukcji były
lub mogą być przyczyną wypadku lub stanowić zagrożenie dla użytkowników,
d) informowanie rolników o sposobach zapobiegania chorobom zawodowym,
e) intensyfikowanie działań prewencyjnych w gminach, w których wypadkowość jest nadal
wysoka, a wskaźnik wypadkowości nie ulega zmniejszeniu,
f) współpracę w prowadzeniu działań z instytucjami zainteresowanymi promocją bezpiecznej
pracy w gospodarstwach indywidualnych,
g) oddziaływanie na likwidację zagrożeń i zapobieganie najczęściej występującym wypadkom
z grupy: upadek osób, pochwycenie i uderzenie przez ruchome części maszyn i urządzeń,
przygniecenie i pogryzienie przez zwierzęta, upadek przedmiotów oraz inne zdarzenia
poprzez popularyzowanie:
· poprawy stanu nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych
· stosowanie ochron pracy
· używanie podczas pracy na wysokości drabin i podestów
· likwidowania progów i uskoków w budynkach i przejściach
· dbania o wyposażenie maszyn i urządzeń w osłony i zabezpieczenia ich ruchomych
elementów
· konieczności zapewnienia zwierzętom dobrostanu i odpowiedniego traktowania,
poznanie ich fizjologii i naturalnych zachowań,
h) upowszechnienie zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym, a także prac
i czynności szczególnie niebezpiecznych, których nie należy powierzać dzieciom do 16
lat, wśród rolników ich dzieci i osób związanych ze środowiskiem wiejskim.
Bezpieczeństwo pracy i życia w gospodarstwach rolnych w dużej mierze zależy od
świadomości oraz postawy ich właścicieli i użytkowników. Zapraszamy Państwa do udziału
w kolejnych szkoleniach, konkursach i pokazach oraz odwiedzania strony internetowej
www.krus.gov.pl.
KRUS PT Strzelin
Do opracowania artykułu wykorzystano materiały źródłowe z broszur prewencyjnych wydanych przez Centralę Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Artykuł zostanie zamieszczony na stronach:
www.strzelin.pl, www.kondratowice.pl, www.borow.pl, www.wiazow.pl, www.przeworno.pl, www.lagiewniki
